Πώς το crowdfunding μπορεί να στηρίξει τις ευάλωτες ομάδες
Από την Καθημερινή, 09.08.2015
Το… αντιμνημονιακό πακέτο για τις ευάλωτες ομάδες
Το συνολικό πακέτο μέτρων που επεξεργάζεται το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, σε συνεργασία με τα συναρμόδια υπουργεία, περιλαμβάνει 5 δράσεις χωρίς ιδιαίτερο δημοσιονομικό κόστος, με μεγάλη όμως κοινωνική και πολιτική υπεραξία. Οι δράσεις αναφέρονται στο σύνολό τους στις πλέον ευάλωτες κοινωνικές ομάδες και, σύμφωνα με τους σχεδιασμούς, αναμένεται να μετριάσουν λίγο τις συνέπειες μιας εκ προοιμίου σκληρής συμφωνίας, που περιορίζει δραματικά το εισόδημα των μισθωτών και των συνταξιούχων.
Η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης Θεανώ Φωτίου ήδη ολοκληρώνει την κατάρτιση των συγκεκριμένων δράσεων, οι οποίες θα κατατεθούν ως τροπολογίες στη Βουλή και εκτός απροόπτου θα ψηφιστούν μαζί με το νέο Μνημόνιο.
Οι δράσεις που παρουσιάζει σήμερα η «Κ» αφορούν το μαλακό υπογάστριο της ελληνικής κοινωνίας που βάλλεται περισσότερο από την κρίση, όπως είναι οι μαθητές δημοτικών σχολείων σε περιοχές-θυλάκους φτώχειας και υψηλής ανεργίας, οι άνεργοι, οι χαμηλοσυνταξιούχοι και οι άνθρωποι που ζουν σε συνθήκες ακραίας ανθρωπιστικής κρίσης. Η πρώτη δράση αναμένεται να υλοποιηθεί σε συνεργασία με την Εθνική Τράπεζα. Στη σχεδιαζόμενη τροπολογία θα προβλέπεται η δημιουργία ενός ειδικού λογαριασμού κατά τα πρότυπα του crowdfunding που χρησιμοποιείται για τη χρηματοδότηση των startup εταιρειών. Τα κεφάλαια που θα μπορεί να συγκεντρώνει, από ιδιώτες, επιχειρήσεις ή οργανισμούς σε Ελλάδα και εξωτερικό, θα διοχετεύονται για τη σίτιση των περίπου 600.000 παιδιών που εκτιμάται ότι φοιτούν στα 4.254 δημοτικά σχολεία της χώρας. Βάσει του σχεδιασμού, το πρόγραμμα σίτισης των μαθητών δημοτικού από την 1η Ιανουαρίου 2016 και μετά θα μπορεί να χρηματοδοτείται και μέσω του Ταμείου Ευρωπαϊκής Βοήθειας για τους Απόρους (ΤΕΒΑ) καθώς ήδη το υπουργείο Εργασίας έχει ξεκινήσει τις σχετικές διαδικασίες με την Ευρωπαϊκή Ενωση, ενώ κονδύλια ενδέχεται να διοχετευθούν και από τον κρατικό προϋπολογισμό. Η Εθνική Τράπεζα έχει, σύμφωνα με πληροφορίες, ήδη δεσμευθεί να διαθέσει για το σκοπό αυτό, 600.000 ευρώ (300.000 το 2015 και 300.000 ευρώ το 2016). Αρχικά, το πρόγραμμα σίτισης στα δημοτικά σχολεία θα τρέξει πιλοτικά, σε περιοχές με υψηλή ανεργία, όπως η Αθήνα, η Θεσσαλονίκη και η Πάτρα. Στόχος του υπουργείου Εργασίας είναι να συμμετέχουν όλα τα παιδιά των σχολείων που θα επιλεγούν, ενώ ήδη γίνονται συζητήσεις με κοινοπραξίες εταιρειών εστίασης που θα αναλάβουν την παρασκευή των γευμάτων ή και τη διακίνησή τους.
Η δεύτερη δράση αφορά τη διάθεση των μεγάλων ποσοτήτων τροφίμων που δεν συλλέγονται από τα χωράφια ή συλλέγονται και παραμένουν αδιάθετα, με αποτέλεσμα στη συνέχεια να καταστρέφονται, σε ευάλωτες ομάδες. Στην πράξη, η αναπληρώτρια υπουργός Κοινωνικής Αλληλεγγύης, με την τροπολογία που καταρτίζει σε συνεργασία με τα υπουργεία Αγροτικής Ανάπτυξης και Παραγωγικής Ανασυγκρότησης και Οικονομίας, θα επεκτείνει τα σχετικά ευρωπαϊκά προγράμματα και τα μέτρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τους παραγωγούς που επλήγησαν από το ρωσικό εμπάργκο, στο σύνολο της ελληνικής αγροτικής παραγωγής, προκειμένου φρούτα και οπωροκηπευτικά, μέσω των κοινωνικών συμπράξεων που ήδη λειτουργούν σε όλες τις περιφέρειες της χώρας, να διατίθενται σε συγκεκριμένες κοινωνικές ομάδες. Στόχος είναι τα τρόφιμα να φτάσουν σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη. Το πρόγραμμα θα υλοποιηθεί με την ευθύνη του ΥΠΑΠΕΝ και σε ό,τι αφορά τη διανομή στους τελικούς δικαιούχους (άπορους και λοιπές ευπαθείς κατηγορίες πολιτών), μέσω της συνεργασίας του με τις Κοινωνικές Συμπράξεις και τις δομές αλληλεγγύης του υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η τρίτη δράση – τροπολογία, που αφορά την κατάργηση των πληθυσμιακών κριτηρίων για τη λειτουργία νόμιμων αγορών χωρίς μεάζοντες. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι υπαίθριες αγορές χωρίς μεσάζοντες, εφόσον πληρούν όλες τις νόμιμες προδιαγραφές, θα μπορούν να λειτουργούν σε όλες τις περιοχές, χωρίς τις πληθυσμιακές απαγορεύσεις που ισχύουν σήμερα (να λειτουργούν σε περιοχές κάτω των 3.000 κατοίκων).
Στο πλαίσιο του νόμου που πέρασε πρόσφατα στη Γαλλία, η τέταρτη τροπολογία θα απαγορεύει στις μεγάλες αλυσίδες σούπερ μάρκετ να πετούν στα σκουπίδια τρόφιμα που μπορούν να καταναλωθούν με ασφάλεια και θα τις υποχρεώνει να τα δωρίζουν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις ή στις δομές αλληλεγγύης του υπουργείου Εργασίας. Τέλος, προωθείται η δημιουργία κάρτας ελεύθερης μετακίνησης ανέργων, πολύτεκνων οικογενειών, χαμηλοσυνταξιούχων, ατόμων άνω των 65 ετών και ατόμων με αναπηρία, στις αστικές συγκοινωνίες.
Από το Crowdfunding στο Crowd-resourcing
Το crowdfunding -ή αλλιώς, participative financing –«χρηματοδότηση από το πλήθος», «συμμετοχική χρηματοδότηση»– είναι μία νέα μέθοδος για την άντληση πόρων από έναν μεγάλο αριθμό ετερόκλητων ενδιαφερόμενων για ένα θέμα, ζήτημα ή ιδέα. Το crowdfunding αποτελεί μια διαδικασία που υλοποιείται μέσω του διαδικτύου και προωθείται με διάφορους, απλούς και χαμηλού κόστους, τρόπους.
Το crowdfunding ενώ αρχικά συνδέθηκε με την χρηματοδότηση διαφόρων κοινωφελών έργων ή με την χρηματοδότηση μορφών τέχνης και πολιτιστικών δρώμενων, τον τελευταίο καιρό αναδεικνύεται ως μια από τις πλέον αποτελεσματικές μεθόδους για την συγκέντρωση κεφαλαίων τόσο για νεοσύστατες εταιρίες (start-ups) όσο και για διάφορα εμπορικά σχήματα και κινήσεις. Λειτουργεί συνήθως μέσω μίας πλατφόρμας στην οποία παρουσιάζονται εταιρείες ή έργα που αιτούνται χρηματοδότησης για έναν ή περισσότερους σκοπούς. Η πλατφόρμα είναι προσβάσιμη από το ευρύ κοινό το οποίο καλείται κατά την κρίση του να αποφασίσει να χρηματοδοτήσει το, εμπορικό ή/και μη, σχήμα που θέλει. Αντίστοιχα για περιπτώσεις κοινοφελών δράσεων, παρουσιάζεται η δράση και ο επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να προσφέρει. Η προσφορά είναι συνήθως σε χρήματα, το τελευταίο όμως διάστημα βλέπουμε και διαδικασίες προσφορών σε είδος. Μεταβαίνουμε σταδιακά από την συλλογή χρημάτων στη συλλογή πόρων, όπου πόροι μπορεί να είναι είδη, εξοπλισμός και υπηρεσίες. Από το crowdfunding στο crowd-resourcing.
Οι υφιστάμενοι, έως σήμερα, κλασσικοί τρόποι χρηματοδότησης (όπως ο τραπεζικός δανεισμός) δεν παρέχουν κατ’ ανάγκην τους απαραίτητους πόρους για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις. Επιπρόσθετα λόγω των κοινωνικοοικονομικών αλλαγών και του κλίματος ύφεσης των τελευταίων χρόνων καθίστανται δύσκολα προσβάσιμοι. Από την άλλη πλευρά, οι εξελίξεις στον τομέα της τεχνολογίας και των επικοινωνιών έχουν χαράξει ένα νέο πεδίο, αυτό της απευθείας και αδιαμεσολάβητης επαφής μεταξύ νεοσύστατων επιχειρήσεων, δημόσιων φορέων που εκτελούν κάποιο σημαντικό έργο, ερευνητών κ.λπ. και επενδυτών – δωρητών.
Μέχρι στιγμής, διακρίνουμε τέσσερις μορφές crowdfunding :
- Crowdfunding μέσω δωρεάς (donation crowdfunding): Σε αυτόν τον τύπο crowdfunding φυσικά ή νομικά πρόσωπα μπορούν να δωρίσουν ένα χρηματικό ποσό, κάποιο προϊόν ή να προσφέρουν κάποια υπηρεσία για ένα συγκεκριμένο σκοπό, έργο ή για την ενίσχυση μίας εταιρείας – επιχείρησης. Σε αυτήν την περίπτωση, οι χορηγοί δεν λαμβάνουν ως αντάλλαγμα ή ανταμοιβή κάποιο χρηματικό ποσό ή άλλου είδους προσφορά.
- Crowdfunding μέσω συμβολικής ανταμοιβής (rewards crowdfunding): Αυτός ο τύπος crowdfunding ακολουθεί το ίδιο μοντέλο με εκείνο της δωρεάς, με την μόνη διαφορά ότι τα πρόσωπα που συμμετέχουν λαμβάνουν συμβολικού χαρακτήρα ανταμοιβή για τη συνεισφορά τους (π.χ. ένα αναμνηστικό δώρο, ηθική ανταμοιβή κ.λπ.)
- Crowdfunding μέσω ιδιωτικού δανεισμού (lending crowdfunding): Ο εν λόγω τύπος αναφέρεται στον δανεισμό από ιδιώτες.
- Crowdfunding μέσω απόκτησης μεριδίου (equity crowdfunding): Οι επενδυτές αποκτούν μερίδιο στην εταιρεία ή την επιχείρηση, τον φορέα που διαθέτει την πλατφόρμα, για την συμβολή τους στους σκοπούς της.
Οι δωρεές χρησιμοποιούνται κυρίως για τη χρηματοδότηση κοινωφελών και φιλανθρωπικών σκοπών ή για τη χρηματοδότηση της τέχνης, του Δημοσίου ή Ιδιωτικών Φορέων που εκτελούν ένα έργο γενικού συμφέροντος. Σε αυτή την περίπτωση, οι επενδυτές-δωρητές χρηματοδοτούν έργα ή προσπάθειες/ενέργειες της επιλογής τους για λόγους ηθικής ικανοποίησης, χωρίς αντάλλαγμα ή λαμβάνοντας κάποιο μη-χρηματικό αντίτιμο που ενδεχομένως προσφέρει ο εκάστοτε Φορέας, το οποίο μπορεί να είναι ένα ευχαριστήριο σημείωμα ή ένα δώρο συμβολικής/αναμνηστικής αξίας.
Σήμερα, στην Ελλάδα, λειτουργεί μόνο το μοντέλο των δωρεών (donation model) και αυτό διότι το crowdfunding βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο και επί του παρόντος δεν υφίσταται συγκεκριμένο ρυθμιστικό πλαίσιο που να περιβάλλει αυτού του είδους την δραστηριότητα. Το μοντέλο κεφαλαιοδότησης (equity model) ενδέχεται να υπόκειται σε ορισμένες ρυθμιστικές απαιτήσεις, συμπεριλαμβανομένου ενδεικτικά του νόμου 3606/2007 για την παροχή επενδυτικών υπηρεσιών καθώς και του νόμου 3401/2005 για τη δημόσια προσφορά κινητών αξιών σχετικά με την προσέλκυση του κοινού και την συνεισφορά του σε οιοδήποτε είδος επενδύσεων. Η λειτουργία του μοντέλου των δωρεών ή/και ανταμοιβών δεν υπόκειται σε καμία διάταξη χρηματιστηριακού ή άλλου δικαίου.
Η διαδικασία του Crowdfunding μπορεί να εμπλέκει σε διάφορους κύκλους το πλήθος, όπως για παράδειγμα στην αναγκαιότητα των κοινοφελών ιδεών προς χρηματοδότηση, την αξιολόγηση επιχειρηματικών ιδεών κοκ. Επιπλέον, η διαδικασία μπορεί να περιλαμβάνει διαχείριση προσφορών σε χρήματα, είδη, υπηρεσίες καθώς και match making μεταξύ ζήτησης πόρων και προσφορών.
H Crowdpolicy έχει μεγάλη εμπειρία σε θέματα Crowdsourcing και Crowdfunding, σε επίπεδο παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών και υλοποίησης σχετικών ψηφιακών συστημάτων.
CrowdPolicy © 2014 - 2015