Παραδείγματα καλής πρακτικής: geodata.gov.gr

Α. Σύντομο ιστορικό

Η ελεύθερη διάθεση δεδομένων προς τους πολίτες είναι μία από τις βασικές προτεραιότητες που τέθηκαν για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Λόγω της σημασίας των γεωχωρικών δεδομένων για την ανάπτυξη της χώρας, αποτέλεσαν διακριτή δράση ΤΠΕ (Γεωδεδομένα και Υπηρεσίες στο Δημόσιο Τομέα). Είναι η μόνο δράση ΤΠΕ που ολοκληρώθηκε εντός χρονοδιαγράμματος, ενώ η πρόοδός της είναι πλήρως καταγεγραμμένη.

Η δράση περιελάμβανε τις ακόλουθες παρεμβάσεις:

• Θεσμικό πλαίσιο. Σε συνεργασία με το ΥΠΕΚΑ συντάχθηκε ο νόμος για την Εθνική Υποδομή Γεωχωρικών Πληροφοριών (ν 3882/2010 ΦΕΚ 166 Α’) που ενσωματώνει την Οδηγία INSPIRE και καθιστά υποχρεωτική την κοινοχρησία δεδομένων μεταξύ δημοσίων αρχών και την ελεύθερη διάθεσή τους προς τους πολίτες. Αφενός επιτεύχθηκε η ενσωμάτωση της Ευρωπαϊκής Οδηγίας (αποφύγαμε πρόστιμο 7εκ €/ημέρα για μερικές ημέρες), αφετέρου καθιερώσαμε ένα πλαίσιο-πολιτική για τα γεωχωρικά δεδομένα στην Ελλάδα.
• Μνημόνιο Συνεργασίας. Από τον 6/2010 τέθηκε σε ισχύ μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ μιας ομάδας δημοσίων αρχών με σκοπό την κοινοχρησία γεωχωρικών δεδομένων και την ελεύθερη διάθεσή τους προς τους πολίτες. Ακόμη και σήμερα, το μνημόνιο αυτό καθημερινά εξοικονομεί πόρους για τη δημόσια διοίκηση και εξασφαλίζει ελεύθερα δεδομένα προς τους πολίτες, καθώς ο ν. 3882/2010 δεν έχει τεθεί ακόμη πρακτικά σε ισχύ.
• Πυροσβεστικό Σώμα. Με σκοπό την ενίσχυση του ΠΣ για την αντιπυρική περίοδο του 2010, αναπτύχθηκαν εφαρμογές και υπηρεσίες ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες και σημαντικές ελλείψεις του σε γεωχωρικά δεδομένα. Ενδεικτικά: συλλέχθηκαν δεδομένα από όλη τη δημόσια διοίκηση, δημιουργήθηκε γεωχωρική βάση δεδομένων, αναπτύχθηκαν υπηρεσίες για τη διάθεση των δεδομένων στο πεδίο (Google Earth και κάθε GIS), αναπτύχθηκε εφαρμογή για την καταχώρηση θέσης πυρκαγιάς, τη διαχείριση των εναερίων μέσων (ήταν έγχαρτη), την ανίχνευση πυρκαγιών από δορυφόρους, ενώ εκπαιδεύτηκε το προσωπικό του 199. Οι εφαρμογές/υπηρεσίες επιδείχθηκαν στον ΠΘ στην επίσκεψή το στο 199 στα τέλη Ιουλίου και στη ΔΕΘ, στο περίπτερο του ΠΣ. Οι παρεμβάσεις ήταν απόλυτα επιτυχημένες.
• Ανοικτά Γεωχωρικά Δεδομένα. Πρόκειται για το geodata.gov.gr, που αποσκοπεί στην ελεύθερη διάθεση δημόσιας γεωχωρικής πληροφορίας για τους πολίτες. Η ανάπτυξη ξεκίνησε τον 4/2010, η υπηρεσία δημοσιεύτηκε στις 14/8/2010 και η ανάπτυξη της ολοκληρώθηκε στις 1/11/2010. Περισσότερα στοιχεία περιλαμβάνονται στη συνέχεια.

Β. Πλαίσιο Εργασιών και Χρηματοδότηση

Οι δράσεις ξεκίνησαν στο πλαίσιο της άτυπης συνεργασίας μεταξύ του ΙΠΣΥΠ και της Ομάδας Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Γρ. ΠΘ, χωρίς καμία συμβατική δέσμευση και υποχρέωση. Το επίσημο πλαίσιο εργασιών και η χρηματοδότηση τους καθυστέρησε να σχηματιστεί, ενώ μέχρι και σήμερα δεν υπάρχει καμία συμβατική δέσμευση και χρηματοδότηση.

Το σύνολο των εργασιών έχει καλυφθεί με ίδια μέσα του ΙΠΣΥΠ/ΕΚ «Αθηνά». Το ΙΠΣΥΠ είναι ΝΠΙΔ με θεσμικό ρόλο που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την αρωγή της δημόσιας διοίκησης σε θέματα ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

Γ. geodata.gov.gr

Το σύνολο του ιστορικού της ανάπτυξης, πληροφορίες για τεχνικά θέματα, συνεισφορά στην ανάπτυξη της χώρας, υιοθέτηση από τους πολίτες, κτλ, περιλαμβάνονται στο geodata.gov.gr (Πληροφορίες και Νέα).

Λεπτομέρειες σχετικά με το χαρακτήρα της «καλής πρακτικής»:

Τεχνικά

• Έχει αναπτυχθεί εξολοκλήρου με ανοικτά πρότυπα και ΕΛ/ΛΑΚ.
• Στηρίζεται εξολοκλήρου σε VMs από την ΕΔΕΤ Α.Ε. (8VM, 1GB & 1 core/VM, ~500GB συνολικά), σε αντίθεση με εξοπλισμό μερικών εκατομμυρίων ευρώ αντίστοιχων υπηρεσιών σε διεθνές επίπεδο.
• Η ανάπτυξη & συντήρηση έγινε από δημόσιες αρχές (ΙΠΣΥΠ/ΕΚ «Αθηνά»).

Αποτελέσματα

• Ανάδειξη της χώρας. Είναι μόλις μία στις οκτώ υπηρεσίες σε όλο τον κόσμο που προσφέρουν ελεύθερα δεδομένα (data.gov/community)
• Εξοικονόμηση πόρων. Μόνο από το Πυροσβεστικό Σώμα, εξοικονομήθηκαν ~6εκ ευρώ. Καθημερινά οι δημόσιες αρχές εκτελούν και σχεδιάζουν έργα χωρίς να προμηθεύονται γεωχωρικά δεδομένα που υπάρχουν ήδη. Η εξοικονόμηση πόρων είναι διαρκής και καθημερινή. Στο Γ ΚΠΣ δαπανήθηκαν ~80εκ ευρώ για δεδομένα που υπήρχαν ήδη.
• Ανάπτυξη της χώρας. Μηχανικοί και επαγγελματίες που χρειάζονται γεωχωρικά δεδομένα για διάφορες χρήσεις (ΑΠΕ, περιβαλλοντικές μελέτες, τοπογράφοι, διαδικτυακές υπηρεσίες) χρησιμοποιούν το geodata.gov.gr καθημερινά. Εξοικονομούν πόρους, παρέχουν καλύτερες υπηρεσίες και μειώνουν το χρόνο εκτέλεσης των έργων του. Αρκεί μια αναζήτηση στο web σε forums μηχανικών, τοπογράφων, κτλ.
• Προστασία του περιβάλλοντος. Κάθε πολίτης έχει άμεση πρόσβαση στη γεωχωρική πληροφορία που αφορά στο περιβάλλον, σε προστατευόμενες περιοχές, κτλ.
• Σύγκριση με άλλα έργα. Η λειτουργικότητά καλύπτει αποτυχημένα έργα του παρελθόντος (π.χ. e-per.gr) που έχουν κοστίσει δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.